تجهیزات دفاع شخصی (PPE)

در واقع واژه PPE, مخفف عبارت Personal Protective Equipment میباشد و به هرگونه وسایل حفاظتی من جمله انواع لباس کار اطلاق می‌گردد که به منظور محافظت از سلامت کارگران, مهندسین و سایر افراد در برابر خطرات ناشی از انجام وظیفه در محیط کار, مورد استفاده قرار می‌گیرد. انواع مختلفی از خطرات ممکن است سلامت و جان کارکنان را در محیط‌های کارگاهی, صنعتی, خدماتی و اورژانسی تهدید نماید. انواع خطرات محتمل در محیط کار عبارتند از؛ خطرات آسیب دیدگی جسمی, مواجهه با آلودگی های شیمیایی و بیولوژیکی, برق گرفتگی, خطرات آسیب دیدگی ناشی از کار کردن با دستگاه‌های مکانیکی و رادیولوژی. انجام فعالیت و کار کردن  در هر کدام از محیط‌های شغلی می‌تواند خطرات منحصر به فردی را به همراه داشته باشد؛ خطرات ناشی از کارکردن با وسایلی آتش زا, کار کردن با اجسام تیز و برنده, لیفتراک و ماشین های سنگین, مواد شیمیایی, صداهای بلند, افتادن اجسام از ارتفاع و بسیاری از موارد دیگری که احتمالاً همین حالا هم در ذهن شما لیست باند بالایی از این خطرات احتمالی نقش بسته است. خواه محل کار شما یک آزمایشگاه باشد و یا یک کارخانه, حفاظت از سلامت و جان کارکنان مشغول به کار با انتخاب, خرید و استفاده از لباس کار مناسب اهمیت دارد.

انجمن ایمنی و بهداشت کار (OSHA)  مجموعه ای از قوانین حفاظتی و بهداشتی (در محیط کار)  را با هدف حفظ و صیانت از سلامت و جان کارکنان, تنظیم و اجرا می‌نماید. قوانین وضع شده توسط این انجمن به استانداردهای تعریف شده توسط “سازمان ملی استاندارد آمریکا (ANSI)” ارجاع داده می‌شود. انجمن ایمنی و بهداشت کار, از کارفرمایان می‌خواهد ضمن ارزیابی و شناسایی خطرات بالقوه برای سلامت کارکنان در محیط کار, نسبت به کاهش احتمال مواجه شدن کارکنان با این خطرات, طبق استانداردهای اعلام شده توسط سازمان ملی استاندارد, اقدام نمایند. بر طبق این قوانین مسئولیت فراهم آوردن وسایل و تجهیزات حفاظت شخصی, اطمینان از استفاده درست از این وسائل توسط کارکنان, در نظر گرفتن فضایی به منظور نگهداری از این وسائل, آموزش استفاده از تجهیزات ایمنی به کارکنان و همچنین بازدید ادواری به منظور اطمینان از کارکرد صحیح تجهیزات, تماماً بر عهده کارفرما است.  موسسه استاندارد آمریکا استانداردهای مختلف و متعددی را برای محیط های مختلف کاری و انواع مختلف تجهیزات ایمنی و لباس کار تعریف کرده است, مانند استاندارد لباس کار دید در شب که در مقاله دیگری در سایت بن بیگی به آن پرداختیم. این استانداردها در طی سالیان نسبتاً طولانی, طیف وسیعی از موضوعات را نظیر استانداردهای رتبه بندی نویز, آیین نامه عینک ایمنی و موارد بسیار دیگری شامل می‌شوند.

در سلسله مراتب کنترل خطرات موجود در محیط کار, تجهیزات ایمنی حفاظت شخصی و  لباس کار در پایین ترین نقطه و آخرین سطح قرار دارد.  به این معنی که لباس کار ایمن و مناسب و همچنین سایر تجهیزات دفاعی آخرین خط دفاع از سلامت و جان کارگران است. دقیقا به همین دلیل دقت در انتخاب صحیح وسایل و تجهیزات ایمنی فردی و لباس کار و نیز کنترل بر استفاده صحیح از این تجهیزات و اطمینان از عملکرد صحیح آن‌ها, بسیار حائز اهمیت است.

کارفرمایان وظیفه دارند در سراسر کارگاه و کارخانه نسبت به نصب علائم هشدار دهنده و دستورالعمل های استفاده از تجهیزات ایمنی شخصی اقدام نمایند. همچنین کارفرمایان باید نسبت به آگاهی داشتن تمامی کارگران نسبت به زمان و نحوه استفاده از این تجهیزات نیز اطمینان حاصل نمایند. در این مورد استفاده از دوره‌های آموزشی کوتاه مدت, استفاده از جزوات آموزشی و حتی استفاده از اینترنت به عنوان فراگیرترین رسانه حال حاضر در دنیا می‌تواند بسیار کمک کننده و موثر باشد.

نیازمندی‌های استفاده از  تجهیزات دفاع شخصی

با اینکه تجهیزات ایمنی شخصی به عنوان آخرین خط دفاع از سلامت کارکنان و کارگران در نظر گرفته می‌شود, ولی باید این نکته را نیز در نظر داشت که سازگاری و تطابق با این استانداردها( استانداردهای اعلام شده توسط سازمان ایمنی و بهداشت کار) نیز ریسک مواجهه با خطرات موجود در محیط کار را به صورت کلی ریشه کن نخواهد کرد. توجه به این نکته از این جهت ضروری است که ایمنی محیط کار باید در تمامی ابعاد مد نظر کارفرما قرار بگیرد و تنها به صرف اینکه کارکنان دارای تجهیزات حفاظت فردی مناسبی هستند, نباید از ایمن سازی محیط کاری به سادگی گدشت. در واقع نقطه آغاز حفظ سلامت کارکنان, ایمن سازی محیطی است. طبق قانون سازمان ایمنی و بهداشت کار, کارفرمایان میبایست نسبت به تهیه لوازم و تجهیزات ایمنی فردی متناسب با خطراتی که در محیط کار وجود دارد اقدام نمایند و برای فراهم آوردن این تجهیزات نباید هیچ هزینه‌ای از کارکنان و کارگران دریافت نمایند.

سازمان ایمنی و بهداشت کار, از وسایل حفاظت شخصی انتظار دارد که استانداردهای عمومی زیر که توسط سازمان ملی استاندارد آمریکا تدوین شده است را رعایت نمایند.

• استاندارد حفاظت از چشم ها و صورت ANSI Z87.1
• استاندارد حفاظت از سر ANSI Z89.1
• استاندارد حفاظت از پاها
• سایر استانداردهای حفاظت شخصی که توسط سازمان ایمنی و بهداشت کار تدوین شده نظیر؛ استفاده از هواکش, تجهیزات تنفسی, تجهیزات مورد استفاده برای جلوگیری از برق گرفتگی و تجهیزات مورد استفاده به منظور جلوگیری از سقوط از ارتفاع

همچنین کارفرمایان ملزم به ارزیابی محیطی کارگاه و شناسایی تمامی خطرات بالقوه ای هستند که ممکن است سلامت و جان کارکنان را در مواقع اورژانسی و یا تصادقات و رخدادهای پیش بینی نشده و غیر معمول, به خطر بیاندازد.  بعد از این مرحله کارفرما میبایست نسبت به انتخاب و خرید تجهیزات ایمنی مناسب اقدام نماید و همچنین باید نسبت به انطباق(فیت بودن) وسایل و تجهیزات ایمنی فردی و لباس کار خریداری شده با شرایط فیزیکی و بدنی کارکنان و کارگران نیز اطمینان حاصل نماید؛ تجهیزات ایمنی و لباس کارهایی که اندازه نیستند شانس استفاده از آنها توسط کارگران و کارکنان را تا حد زیادی کاهش می‌دهند و در نتیجه عدم استفاده از تجهیزات ایمنی به دلیل عدم انطباق تجهیزات و لباس کار, سلامتی و جان کارکنان در معرض خطر قرار می‌گیرد.  سازمان ایمنی و بهداشت کار در ادامه از کارفرمایان می‌خواهد نسبت به آموزش استفاده از وسایل تجهیزات ایمنی و لباس کار و زمان استفاده از این تجهیزات نیز آموزشهای کاملی را به کارکنان و کارگران ارائه دهند. همچنین کارفرما مسئول مشخص نمودن مکانی برای نگهداری این تجهیزات  و همچنین بازدید دوره‌ای به منظور اطمنیان از سلامت در عملکرد تجهیزات نیز می‌باشد.

در سوی دیگر ؛ کارکنان و کارگران نیز دارای وظایف و مسئولیت‌هایی در این زمینه می‌باشند. سازمان ایمنی و بهداشت کار از کارکنان و کارگران می‌خواهد از تجهیزات ایمنی شخصی و لباس کار تهیه شده توسط کارفرما, در حین کار و در مواقعی که کارفرما درخواست می‌کند استفاده نمایند, همچنین استفاده صحیح و استاندارد نیز از  این وسائل و بر طبق آموزش‌های ارائه شده توسط کارفرما نیز بخشی از انتظارات سازمان ایمنی و بهداشت کار از کارگران و کارکنان است.  در ادامه کارکنان وظیفه دارند به صورت فعالانه در دوره‌های آموزشی و کلاس‌های تمرینی که توسط کارفرما به منظور آموزش نحوه استفاده از تجهیزات ایمنی و محافظات شخصی برگزار می‌گردد شرکت نمایند و نحوه استفاده از این تجهیزات و لباس های کار را به خوبی یاد بگیرند و در حین کار به آن عمل نمایند. همچنین کارکنان وظیفه دارند نسبت به حسن نگهداری از تجهیزات ایمنی و محافظت شخصی و همچنین لباس کارهایی که در اختیار آن‌ها قرار داده شده, اهتمام به خرج داده و چنانچه اگر یکی از تجهیزات ایمنی دچار نقصان شود, می‌بایست سرپرست خود را از موضوع مطلع کرده تا نسبت به تعمیر و رفع ایراد تجهیزات اقدام نمایند.