لباس مخصوص جوشکاری چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟

به این دلیل که جوشکاری اغلب توسط آقایان انجام می‌شود, بنابراین میتوان گفت از منظر دسته بندی انواع لباس کار به نوعی در دسته بندی لباس کار مردانه قرار می‌گیرد.  بر اساس استانداردهای ایمنی و بهداشت محیط کار، استفاده از لباس کار در محیط‌های گوناگون برای ایجاد ایمنی و حفاظت کامل از کارکنان یک مجموعه اجباری است. لباس مخصوص جوشکاری نیز از جمله لباس کارهایی است که بر اساس استانداردهای اچ اس ای تولید و توسط افرادی که با جرقه‌های جوشکاری سر و کار دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد.

همان طور که می‌دانید برخورد جرقه‌های آتش با لباس‌های نامناسب که ضد حریق نیستند می‌تواند سبب ایجاد آتش سوزی و آسیب به پوست و بدن کارکنان شود؛ بنابراین می‌توان گفت مهم‌ترین نکته در تولید لباس مخصوص جوشکاری جنس پارچه است که باید ضد حریق بوده و در برابر گرمای زیاد و جرقه‌های آتش مقاوم باشد.

 

الیاف مورد استفاده در تولید پارچه مخصوص لباس جوشکاری

از جمله الیافی که برای تولید لباس مخصوص جوشکاری مورد استفاده قرار می‌گیرد می‌توان به جین، پنبه، چرم و پشم اشاره نمود. هر چه الیاف مصنوعی استفاده شده در تولید لباس کار بیشتر باشد آن لباس مقاومت کمتری در برابر آتش و حرارت بالا دارد و به سرعت شعله ور می‌شود. برعکس هرچه الیاف طبیعی مانند پنبه در پارچه لباس کار بیشتر باشد، مقاومت در برابر حرارت، برودت و آتش بیشتر است و تبادل حرارت راحت‌تر صورت می‌گیرد. همچنین میزان تعریق در این لباس‌ها کمتر است.

بر اساس استانداردها و قوانین موجود استفاده از لباس کار برای جوشکاران اجباری است. این افراد می‌توانند از مدل‌های مختلف لباس ایمنی از جمله لباس کار دو تکه یا لباس کار سرهمی و یکسره استفاده کنند. مهم‌ترین نکته در استفاده از لباس کار جوشکاری این است که کل بدن فرد باید با این لباس پوشش داده شود. زیرا این لباس تنها برای ایجاد ایمنی و محافظت از پوست جوشکاران طراحی و تولید شده است.

همچنین خطرات دیگری نیز جوشکاران را تهدید می‌کند که از آن جمله می‌توان به گرما، جرقه، اشعه ماوراء بنفش، شعله و غیره اشاره نمود.

لباس مخصوص جوشکاری شامل چه مواردی است؟

همان طور که اشاره شد پوشش کامل پوست بدن توسط لباس برای محافظت در برابر آتش، گرما، جرقه و غیره از مهم‌ترین ویژگی‌هایی است که لباس جوشکاری باید داشته باشد. در غیر این صورت ایمنی، جان و سلامت فرد جوشکار به خطر می‌افتد.

لباس کار جوشکاری شامل عینک ایمنی، کلاه ایمنی، چکمه ایمنی، دستکش ایمنی، ماسک جوشکاری، پیش بند مخصوص جوشکاری، سرپوش جوشکاری، حفاظت‌های تنفسی، آستین جوشکاری، پابند جوشکاری، لباس محافظ یا لباس دو تکه ضد جرقه و ضد حریق است.

استفاده از همه قسمت‌های این لباس اجباری است در حالی که بسیاری از کارکنان مشغول در واحدهای جوشکاری از پوشیدن آن‌ها امتناع می‌کنند. لازم به ذکر است رعایت ایمنی باید در محیط‌های کارگاهی به شدت رعایت شود زیرا علاوه بر حفاظت شخصی، ایمنی سایر کارکنان نیز در صورت عدم رعایت ایمنی و بهداشت در محیط کار به خطر می‌افتد.

 

خصوصیات لباس مخصوص جوشکاری چیست؟

علاوه بر ویژگی‌هایی از جمله ضد حرارت بودن، عایق بودن در برابر شعله‌های آتش و جرقه‌های جوشکاری، لباس مخصوص جوشکاری باید ویژگی‌های دیگری هم داشته باشد تا راندمان کاری کارکنان واحدهای جوشکاری را پایین نیاورد.

1. به طور مثال راحت و سبک بودن این لباس بسیار حائز اهمیت است. زیرا در صورتی که لباس سنگین باشد امکان تحرک جوشکار کم شده و حتی ممکن است خطر آفرین باشد. از طرف دیگر در صورتی که لباس به اندازه کافی راحت باشد میزان دامنه حرکت افزایش می‌یابد و سرعت انجام کار بالا می‌رود. همان طور که می‌دانید پوشیدن لباس ناراحت و نامناسب در حین کار می‌تواند بر خلق و خوی فرد تأثیر بگذارد.
2. از ویژگی‌های دیگر لباس جوشکاری با دوام بودن آن است. همان طور که می‌دانید لباس کار برای ساعت‌های مداوم و بسیار زیادی مورد استفاده قرار می‌گیرد بنابراین دوام و ماندگاری آن بسیار مهم و تعیین کننده کیفیت آن است. در صورتی که در تولید این لباس‌ها کیفیت رعایت نشود، هزینه‌های صرف شده برای تولید و خرید لباس کار مخصوص جوشکاری هدر می‌رود و کارفرما مجبور به صرف هزینه دیگری خواهد بود. از طرف دیگر میزان ایمنی کارکنان نیز کاهش یافته و سلامت آن­ها تهدید می‌شود.
3. مقاومت لباس کارهای مختلف در برابر حرارت، فشار، تنش، کشش، احتراق و غیره در مشاغل مختلف متفاوت است و با توجه به نوع انتظارات هر شغل تعیین می‌شود. به طور مثال در برخی مشاغل انتظار نمی‌رود که لباس ایمنی ضد حریق باشد. اما لباس مناسب برای جوشکاری باید کاملاً نسبت به موارد ذکر شده مقاوم باشد.
4. یکی دیگر از مواردی که باید در خرید و انتخاب لباس کار از جمله لباس مخصوص جوشکاری مد نظر قرار گیرد ضد حساسیت بودن آن است. از آنجایی که این لباس مستقیماً با پوست تماس داشته و تایم زیادی با آن در ارتباط است بنابراین در تولید لباس ایمنی باید از مواد و الیاف ضد حساسیت استفاده شود.
5. همچنین در انتخاب لباس جوشکاری هم مانند انتخاب لباس ایمنی برای هر شغل دیگری، باید به رنگ لباس، استانداردهای رعایت شده در تولید لباس، مدل آن، جنس پارچه و بافت، تراکم و انسجام آن توجه کرد.

 

نحوه محافظت لباس مخصوص جوشکاری از وقوع جراحات و سوختگی

همان طور که می‌دانید سوختگی با درجات مختلف، آسیب به چشم و غیره از جراحاتی است که می‌تواند در حین جوشکاری رخ دهد. در این راستا راه‌کار‌هایی ساده برای پیشگیری از این جراحات وجود دارد. به طور مثال استفاده از تجهیزات ایمنی، ساده‌ترین راه برای پیشگیری از این موارد است.

1. همان طور که اشاره شد استفاده از لباس مخصوص شامل نیم‌تنه‌ها و شلوار‌های مقاوم، چکمه‌هایی که در قسمت پنجه آنها فلز کار شده است، کلاه ایمنی برای پوشش کامل صورت، عینک ضد ضربه برای حفاظت کامل از چشم‌ها، دستکش ایمنی برای محافظت از انگشتان دست، می‌تواند ایمنی لازم و کافی برای محافظت از جان و سلامت جوشکاران را مهیا کند.
2. راهکار بعدی استفاده از پارچه‌های نخ پنبه‌ای مقاوم و کند کننده جریان آتش مانند جین و چرم در تولید لباس جوشکاری است. از چرم طبیعی برای تولید دستکش‌های ایمنی جوشکاری استفاده می‌شود. این دستکش‌ها در مقایسه با دستکش‌های نخ پنبه‌ای بسیار مقاوم‌تر هستند. البته کمی سنگین‌تر بوده و تبادل هوا در آن‌ها کمتر است.
3. محافظت از سر نیز در هنگام جوشکاری بسیار مهم است. بدین منظور معمولاً از سربندهای نخ پنبه‌ای استفاده می‌شود. البته بهتر است از کلاه ایمنی جوشکاری استفاده گردد تا محافظت کامل در برابر سوختگی ایجاد شود. در این کلاه‌ها برای حفاظت از چشم‌ها نیز از لنزهای تیره رنگ استفاده شده است. همان طور که می‌دانید دیدن شعله و جرقه جوشکاری بدون عینک می‌تواند آسیب جدی به چشم وارد کند.
4. در نهایت برای جلوگیری از آسیب به مجاری تنفسی و ریه‌ها در اثر تنفس گازهای سمی ناشی از جوشکاری بهتر است از ماسک ایمنی مخصوص جوشکاری استفاده شود.