معایب و مزایای استفاده از لباس های یکبار مصرف بیمارستانی

بیمارستان‌ها یکی از خریداران عمده لباس کار هستند. انواع مختلفی از لباس کار از جمله لباس کار نیروهای خدمات, انواع لباس کار مهندسی و سرهمی برای نیروهای تاسیسات, اسکراپ و روپوش پزشکی برای متخصصین پزشکی, مانتو شلوار اداری و کت و شلوار اداری برای نیروهای اداری از جمله موارد مصرف لباس کار بیمارستان‌ها, مراکز بهداشتی و پزشکی است. یکی از انواع لباس‌هایی که در بیمارستان مورد استفاده دارد, لباس های یکبار مصرف و گان می‌باشد.

این مقاله در ارتباط با معایب و مزایای استفاده از لباس های یکبار مصرف بیمارستانی است. هدف ما از این مقاله صرفا بحث اطلاع رسانی و ایده دادن در ارتباط با انواع پوشش مورد استفاده در بیمارستان‌ها است. لازم به ذکر است اطلاعات ارائه شده در این مقاله از منظر دانش پزشکی جامع نیست و مشخص است که هرگز نمی‌تواند جایگزین توصیه های بهداشتی از طرف متخصصان حوزه سلامت باشد. بنابراین قبل از هرگونه اقدامی در خصوص تهیه انواع لباس کار مورد استفاده در بیمارستان‌ها لازم است که استانداردهای بهداشتی و محیطی را به منظور تطبیق البسه مورد نظر با استانداردهای اعلام شده, به صورت دقیق مورد بررسی قرار بگیرد.

استفاده از پارچه کتان برای سالیان طولانی برای تهیه انواع لباس کار بیمارستانی مورد قبول بوده است. نرمی و لطافت, دوام بالا و راحت بودن پوشاکی که از این جنس تولید می‌شود از جمله دلایلی است که منجر به برتری انتخاب پارچه کتان به منظور تهیه انواع البسه بیمارستانی می‌گردد. با اینحال در سال‌های اخیر  به دلایلی همچون کوتاه‌تر شدن زمان اقامت بیماران در بیمارستان, استفاده از منسوجات نوآورانه و نیز لباس‌های یکبار مصرف به صورت تدریجی جایگزین استفاده از پوشاک با پارچه کتان شده است.

استفاده از لباس‌های بیمارستانی یکبار مصرف مزایای متعددی را برای پرسنل و کارکنان بخش درمان و سلامت و همچنین بیماران در مدت بستری کوتاه‌تر به همراه دارد. مصرف روزانه لباس‌های تمیز (و بهداشتی) روبه افزایش است و در عین حال به منظور رعایت پروتکل های بهداشتی بیمارستانی این نیاز به صورت روز افزون رو به ازدیاد است. این حقیقت, در واقع نشان دهنده‌ وجود یک نیاز مبرم و اساسی برای تخصیص منابع کافی و مورد نیاز به منظور اطمینان از امکان تهیه البسه تمیز در تمامی اوقات است. در سوی دیگر این واقعیت, استفاده از لباس‌های بیمارستانی یکبار  مصرف می‌تواند با کاهش میزان حجم کاری(کاری که قبلاً صرف جمع آوری و شست و شوی لباس‌ها می‌شد) و همچنین کاهش هزینه های سربار, باعث می‌گردد در زمان نیاز به یک لباس تمیز و بهداشتی, فوراً آن را در اختیار داشته باشید.

در این مقاله می‌خواهیم در ارتباط با سوابق استفاده از لباس بیمارستانی در گذشته و همچنین آینده استفاده از انواع لباس کار بیمارستانی صحبت کنیم و معایب و مزایای استفاده از لباس های یکبار مصرف بیمارستانی و چالش‌های پیش رو در استفاده از لباس های بیمارستانی یکبار مصرف را شرح دهیم.

اولویت با بهداشت است

منسوجات یکبار مصرف هر روز بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند و محبوبیتشان هم به صورت روز افزون رو به رشد است. امروزه در بسیاری بیمارستان‌ها, هتل ها و رستوران‌ها , استفاده از منسوجات یکبار مصرف به دلیل بهداشتی بودن و همچنین راحتی دفع زباله پس از استفاده کاملاً نرمال و طبیعی است.

منسوجات یکبار مصرف معمولا از الیاف‌های غیر بافتنی و مصنوعی ساخته ‌می‌شوند که این موضوع باعث دوام بالای این اجناس, سبک بودن وزن و همچنین قیمت تمام شده مناسب است.  منسوجات غیربافتنی مناسب برای استفاده در محیط‌های بیمارستانی است که نیازمند بهداشت بالا است. این بهداشت بالا در نتیجه خصوصیات آنتی باکتریال پارچه و متریال مورد استفاده در لباس کار بیمارستانی و همچنین این مورد است که بلافاصله بعد از استفاده این نوع لباس دور ریخته می‌شود.

در مقایسه با لباس‌های قدیمی بیمارستانی با پارچه کتان, که شسته میشود و سپس مجدد مورد استفاده قرار می‌گیرد, و ممکن است هفته‌ها بدون در نظر گرفتن استانداردهای بهداشتی نگهداری شود, لباس‌های یکبار مصرف فرصتی بی‌نظیر به منظور افزایش استانداردهای بهداشتی و کاهش ریسک انتشار عفونت‌های بیمارستانی نظیر نورو ویروس‌ها است.

امروزه با وجود باکتری‌ها و ویروس‌هایی که به انواع دارو مقاوم هستند, لباس‌های یکبار مصرف بیمارستانی, می‌توانند به کنترل آلودگی متقابل و همچنین پخش عفونت در بیمارستان ها و سایر مراکز بهداشتی و درمانی کمک کنند. به این دلیل که لباس های یکبار مصرف بیمارستانی بعد از یک بار مصرف سوزانده میشوند و برخوردی با دست ندارند, بنابراین ریسک انتقال و شیوع عفونت را حداقل ممکن کاهش پیدا می‌کند. البته اگر این مورد در تمامی لباس کارهایی که در بیمارستان مورد استفاده قرار می‌گیرد رعایت شود عالی خواهد بود.

پوشاک بیمارستانی یکبار مصرف به صورت تکی بسته بندی می‌شود و تا زمانی که بیمار و یا سایر استفاده کنندگان اقدام به باز کردن بسته بندی و استفاده کردن از آن ننمایند, به صورت دست نخورده و تمیز باقی می‌ماند.

در حال حاضر استفاده از لباس کار یکبار مصرف راهکاری به صرفه و ارزان برای ملاقات کنندگان است که میتوانند از آن به صورت روپوش روی لباسشان استفاده کنند و پس از اتمام زمان ملاقات هم آن را دور بیاندازند.

توجه به راحتی بیمار و کارکنان

میزان راحتی البسه بیماران بستری در بیمارستان و کارکنان و پرسنل بخش درمان از اهمیت زیادی برخوردار است. لباس بیماران باید نرم باشد, قابلیت انعطاف داشته باشد, بهداشتی و تمیز باشد, و همچنین به اندازه کافی محافظت کننده باشد و در این میان باید کرامت, شاُن انسانی و مسائل موبوط به پوشش از نظر مذهب را نیز میباید در نظر گرفت.

لباس کار بیمارستانی برای کارکنان بیمارستان بایدانعطاف پذیر باشد و به پرسنل کادر درمان, به منظور انجام درست وظایفشان, اجازه مانور را بدهد. بهداشتی و تمیز بودن هم که برای لباس کار بیمارستان از بدیهیات است.

منسوجات غیر بافتنی که برای تولید لباس های بیمارستانی یکبار مصرف استفاده می‌شوند, با این هدف تولید شده اند که حداکثر میزان آسایش و راحتی را (تا جای ممکن مانند پارچه های کتان) فراهم بیاورند. بر طبق تحقیقات انجام شده در یکی از بیمارستان‌های آمریکا نشان داد که استفاده از لباس بیمارستانی یکبار مصرف توسط بیمارانی که مدت زمان بستریشان یک روز بوده است, منجر به افزایش رضایمندی آنها شده است. بیماران حاضر در این تحقیق همچنین از اینکه می‌توانستند با همان لباس‌های یکبار مصرف بیمارستانی بعد از انجام عمل جراحی, بیمارستان را ترک کنند و به خانه بروند هم, ابراز رضایت کردند, چرا که برای این بیماران بعد از عمل جراحی, تعویض لباس کار سختی بود که البته با استفاده از لباس های یکبار مصرف دیگر نیازی هم به تعویض لباس نبود و بیماران میتوانستند در صورت تمایل با لباس بیمارستانی یکبار مصرف بیمارستان را ترک کنند و به خانه بروند.

برای بیمارانی که قرار بود مدت زمان بیشتری را بستری باشند, استفاده از منسوجات غیربافتنی در زمان‌های طولانی تر, خنکی لازم را نداشت. البته با پیشرفت‌های روز افزونی که در صنعت منسوجات غیر بافتنی وجود دارد, قطعاً برای این مشکل هم با گذر زمان راه حل‌های مناسبی پیدا خواهد شد و در این صورت استفاده از منسوجات غیربافتنی برای بیمارانی که مدت زمان بستری‌شان طولانی تر میباشد هم توجیه پیدا خواهد کرد. البته در حال حاضر هم منسوجات غیر بافتنی , با لطافت, نرمی و البته انعطاف پذیری بیشتر در در طراحی و عملکرد, تولید می‌شوند.

صرفه جویی در هزینه شست و شو, جابه جایی و فضای لازم برای نگهداری

اگر تمام بیمارستان‌ها, درمانگاه‌ها و مراکز پزشکی بهداشتی کشور را در مد نظر قرار بدهیم, سالانه میلیاردها تومان صرف شست و شو, جابه‌جایی و نگهداری لباس های بیمارستانی می‌شود. یکی از بزرگترین مزایای استفاده از لباس های بیمارستانی یکبار مصرف, کاهش هزینه های این چنینی است. استفاده از لباس های بیمارستانی یکبار مصرف با کاهش دادن هزینه های شست و شو , جابه جایی و تعمیرات دستگاه های شست و شو و پرسنل لازم برای شست و شو و اتو کردن , از منظر اقتصادی انتخاب به مراتب به صرفه تری خواهد بود.  همچنین لباس های یکبار مصرف بیمارستانی فضای کمتری را نسبت به لباس های بیمارستانی قدیمی اشغال می‌کنند. همچنین مدل بسته بندی و مرتب بودن سایز های لباس های یکبار مصرف, فرایند انتخاب و تحویل لباس به بیمار نیز با سرعت بالاتری نسبت به لباس های بیمارستانی کتان قابل انجام است.

نگرانی‌های زیست محیطی

یکی از نگرانی‌های اصلی که در هنگام استفاده از لباس های بیمارستانی یکبار مصرف وجود دارد, موضوع تاثیرات استفاده از این لباس‌ها روی محیط زیست, میزان سوخت انرژی برای دفع زباله های ناشی از آن و همچنین میزان تولید زباله است. در واقع در حال حاضر تحلیل دقیقی از چرخه حیات پارچه های کتان و منسوجات غیر بافتنی وجود ندارد, اما مطالعاتی در این زمینه انجام شده است که معایب و مزایای استفاده از متریال مختلف را مورد بررسی قرار داده است.

مهمترین و اصلی ترین تاثیر استفاده از پارچه های کتان(و به طور کلی تمام متریال هایی که برای استفاده های متعدد تولید می‌شوند) میزان آب و مواد شوینده‌ای است که هر بار به منظور شست و شوی این البسه مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته در کنار این نگرانی اصلی, نگرانی‌های دیگری نیز مانند اینکه مواد خام مورد استفاده برای تولید کتان, نیازمند استفاده از چه میزان مواد اولیه, کود, آب و آفت کش‌ها دارند, نیز وجود دارد. این نکته را نیز باید مد نظر قرار داد که به این دلیل که پارچه کتان طبیعی است, میتوان با حداقل میزان تولید گاز دی اکسید کربن از آن  در تولید محصولات دیگری نیز استفاده کرد.

اما اصلی ترین نگرانی زیست محیطی استفاده از لباس های بیمارستانی یکبار مصرف, در نقطه تولید این محصولات به وجود می‌آید. لباس های بیمارستانی یکبار مصرف معمولا از فیبر پولی‌پروپلین تولید می‌شود. پولی‌پروپلین یکی از مواد پلاستیکی دوستدار محیط زیست است که در که هنگام تولید, استفاده و دفع زباله ناشی از استفاده کمترین تاثیر مخرب ممکن را بر روی محیط زیست می‌گذارد. زباله‌های ناشی از لباس کارهای یکبار مصرف تولید شده توسط فیبر پولی‌پروپلین می‌تواند به راحتی و همانند زباله‌های عادی دفع شود. نکته حائز اهمیت در مورد لباس های کارهای یکبار مصرف تولید شده توسط پولی‌پروپلین  این است که این اجناس نباید شسته شوند, چرا که در صورت شسته شدن می‌تواند تاثیرات مخربی روی محیط زیست بگذارد.  برای تولید هر دو پارچه های مورد استفاده در لباس کارهای یکبار مصرف و پارچه های کتان استفاده از مواد شیمیایی در محصول نهایت به شدت محدود و تحت نظر قوانین و مقررات خاص است.

نتیجه گیری

با وجود و ظهور طیف وسیعی از پارچه های نوآورانه که در عین حال بهداشت بالاتر و هزینه های کمتری را نسبت به کتان ارائه می‌دهد, گزینه‌های انتخاب‌های به مراتب بهتری را در اختیار تصمیم گیرندگان قرار می‌دهد. با اینحال ترک عادت و استفاده از انتخاب‌ها و گزینه های جدید, شاید در ابتدا به نوعی چالش بر انگیز باشد, اما در نهایت پیشرفت و بالا بردن کیفیت نیازمند اعمال تغییرات و تغییر در رویه های قدیمی است. پیشنهاد ما برای انواع لباس کار بیمارستانی (مخصوصا آن دسته مشاغل و مخاطبانی که بیشتر نیازمند استفاده از لباس کارهای یکبار مصرف هستند مانند بیماران) این است که حتما استفاده از لباس های بیمارستانی یکبار مصرف را در برنامه تان قرار دهید و اجازه بدهید که بیماران تصمیم گیرندگان نهایی در ارتباط با ادامه استفاده و یا عدم استفاده از لباس کارهای یکبار باشند.  در یک تحقیق انجام شده در بیمارستان Danish kolding  , 48 در صد ار بیماران اظهار داشتند که با استفاده از لباس‌های یکبار مصرف راحت تر هستند؛ 40 در صد از بیماران اعلام کردند که با هر دو نوع لباس بیمارستانی(منسوجات غیر بافتنی و کتان) راحت هستند و تنها 12 درصد استفاده از لباس های بیمارستانی کتان را ترجیح می‌دادند.